Numéro de référence: 474273aa-dbe1-46e8-b6c6-55ee2258530f

N° BDA: F01

II.1.1) Intitulé: Onderzoek naar de ligging van de meetplaatsen van het MAP-meetnet (Mest-Actie-Plan) oppervlaktewater en toetsing aan de MAP-criteria met voorstel van behoud, verplaatsing en/of schrapping van de MAP-meetplaatsen
II.1.4) Description succincte: De diensten hebben betrekking op de CPV-codes: 90000000-7 - Diensten inzake afvalwater, afval, reiniging en milieu 90713000-8 Adviesdiensten inzake milieuproblematiek 71510000-6 Terreinonderzoek 90000000-7 Diensten inzake afvalwater, afval, reiniging en milieu

1.1 BESCHRIJVING
De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) exploiteert, in uitvoering van de implementatie van de Europese
Nitraatrichtlijn, het MAP-meetnet (Mest-Actie-Plan). Dit meetnet bestaat uit 756 geselecteerde
meetplaatsen. De opdracht bestaat uit het evalueren van deze MAP-meetplaatsen aan de hand van
onderstaande criteria en het uitwerken van een voorstel voor het behoud, verplaatsing en/of schrapping
van meetplaatsen die niet voldoen.
Het decreet (gepubliceerd op 10 januari 2025) tot wijziging van het decreet van 18 juli 2003 betreffende
het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018, en het mestdecreet van 22 december 2006 geeft
aan dat een MAP-meetplaats dient te voldoen aan volgende criteria:
• Het stroomgebied is agrarisch van karakter;
• Er is geen invloed van industriële afvalwaterbronnen;
• Er is geen invloed van overstorten of rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI);
• Huishoudelijk afvalwater heeft een beperkte invloed.
De opdracht bestaat uit 4 deeltaken :
Deeltaak 1: Methodeontwikkeling voor toetsing aan de criteria en wetenschappelijke validatie van de
vooropgestelde methodiek;
Deeltaak 2: Selectie van te onderzoeken meetplaatsen op basis van een desktop screening van alle MAPafstroomzones en de aangebrachte punten na bevraging van de belanghebbenden;
Deeltaak 3: Nader onderzoek van de geselecteerde punten uit deeltaak 2 aan de hand van een
gedetailleerd terreinonderzoek. Het vermoedelijk aantal te onderzoeken meetplaatsen op het terrein
wordt geraamd op 300 meetplaatsen met een minimum aantal van 200 meetplaatsen;

Deeltaak 4: Voorstel van behoud, verplaatsing en/of schrapping middels evaluatierapport per
afstroomzone van de MAP-meetplaats.


7 TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN
7.1 SITUERING VAN DE OPDRACHT
De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) exploiteert, in uitvoering van de implementatie van de Europese
Nitraatrichtlijn, het MAP-meetnet. De meetverplichtingen van de Nitraatrichtlijn kunnen als volgt
samengevat worden :
1. om de toestand van oppervlaktewater (en grondwater) te beoordelen i.f.v. nitraat en
eutrofiëring (binnenwateren en marien) voor de aanduiding van de kwetsbare zones;
2. om de uitvoering en effectiviteit van het actieprogramma’s (Mest-Actie-Plan; MAP) op te
volgen.
Verklarende definities
MAP-meetplaats : in kader van deze opdracht wordt hiermee de MAP-meetplaats oppervlaktewater
bedoeld
Map-meetplaats afstroomzone: het gebied waar neerslagwater via oppervlakkige afstroming, rivieren en
beken uiteindelijk naar een centrale waterloop wordt afgevoerd en waarop een MAP-meetplaats is
gelegen
VHA-afstroomzone: afstroomzone zoals vastgelegd in de Vlaamse Hydrografische Atlas en gebruikt voor
de aanduiding van de gebiedstypes
OMAP: Opvolgingsorgaan mestbeleid: Het opvolgingsorgaan mestbeleid behandelt o.a. het evalueren van
het mestbeleid, het bespreken van de MAP meetpunten, …. en bestaat uit afgevaardigden van VLM, VMM,
Agentschap voor Landbouw en Zeevisserij, Departement Omgeving, erkende landbouworganisaties en
erkende milieu- en natuurorganisaties. Het opvolgingsorgaan mestbeleid komt samen in Brussel.
Wetenschappelijk Comité : wetenschappelijk consortium dat bestaat uit minstens 3 wetenschappers van
verschillende organisaties die de voorgestelde methodiek wetenschappelijk valideren
Vanaf MAP 6 (2019) bepalen de meetnetresultaten oppervlaktewater via het gemiddelde
nitraatconcentratie van de afstroomzone mee het gebiedstype van de VHA- afstroomzone (0, 1, 2 of 3).
Hogere gebiedstypes hebben bijkomende voorwaarden voor vanggewassen, bemestingsnormen en
mesttransport.
Een MAP-meetplaats dient te voldoen aan de volgende criteria:
• Het stroomgebied is agrarisch van karakter;
• Er is geen invloed van industriële afvalwaterbronnen;
• Er is geen invloed van overstorten of rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI);
• Huishoudelijk afvalwater heeft een beperkte invloed.
Het huidig MAP-meetnet telt 756 meetplaatsen, waarvan 329 actieve meetplaatsen (met bemonsteringsfrequentie 12) en 427 slapende meetplaatsen (met bemonsteringsfrequentie 3

7.2 DOELSTELLING VAN DE OPDRACHT
De doelstelling van deze opdracht is meervoudig:
Deeltaak 1: methodeontwikkeling voor toetsing aan de criteria voor het aanduiden van een MAPmeetplaats en de wetenschappelijke validatie van de uitgewerkte methodiek
Het doel van deze deeltaak is om
- een methodiek uit te werken voor verdere toetsing van de map-afstroomzones aan de
vooropgestelde criteria. In het bijzonder gaat het over de uitwerking en interpretatie van de
terminologie ‘geen invloed’ (criterium 2 en 3), ‘beperkte invloed’ (criterium 4), alsook de invulling
van het criterium 1, ‘het stroomgebied is agrarisch van karakter’;
- de ontwikkelde methodiek af te toetsen op een 10-tal geselecteerde cases van MAPafstroomzones aan de hand van desktop analyse;
- om de methodiek wetenschappelijke te laten valideren door een door de opdrachtnemer
geselecteerd wetenschappelijk Comité. Dit wetenschappelijk Comité dient de methode te valideren
bij consensus.
- de methodiek (tussentijds) voor te stellen aan het opvolgingsorgaan mestbeleid (OMAP).
Deeltaken 2, 3 en 4: uitrol methodiek over het volledig MAP meetnet + gedetailleerde rapportering

Deeltaak 2: Selectie van te onderzoeken meetplaatsen o.b.v. een desktop screening van alle actieve en
slapende meetplaatsen/afstroomzone. Tevens bevraagt de opdrachtnemer de belanghebbenden en
inventariseert de meetpunten die door hen bijkomend aangebracht worden;
Het doel van deze deeltaak is om de gevalideerde methodiek toe te passen op alle meetplaatsen van het
MAP-meetnet. De meetplaatsen waarbij aan één of meerdere criteria niet voldaan wordt, worden verder
in detail onderzocht.
Deeltaak 3: Nader onderzoek van de geselecteerde punten uit deelopdracht 2 aan de hand van
gedetailleerd terreinonderzoek
Het doel van deze deeltaak is om aan de hand van de benodigde terreinonderzoeken alle informatie
gedetailleerd te verzamelen en te valideren volgens de goedgekeurde methodiek, dewelke nodig is voor
het uitvoeren van deeltaak 4
Deeltaak 4: Voorstel van behoud, verplaatsing of schrapping middels evaluatierapport per afstroomzone
MAP-meetplaats.
Het doel van deze deeltaak is om een onderbouwd voorstel te doen voor behoud, verplaatsing en/of
schrapping van de MAP-meetplaats en hierover uitgebreid te rapporteren. Bij voorstel tot verplaatsing van
de meetplaats dient een alternatieve meetplaats voorgesteld te worden die voldoet aan de 4
vooropgestelde MAP criteria. Indien in de MAP-afstroomzone geen vervangende meetplaats kan gevonden
worden, dient hiervoor een uitgebreide motivatie opgesteld te worden. De rapportering per meetplaats
dient te gebeuren in de door de opdrachtgever gedefinieerd formaat.